«Και πολιτική και απόφαση καρδιάς»- Τα βραβεία της φετινής διοργάνωσης.

Ο Ιρανός σκηνοθέτης Τζαφάρ Παναχί κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα στο 78ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών με την 11η μεγάλου μήκους ταινία του «Ένα Απλό Ατύχημα», την οποία κατάφερε να παρουσιάσει αυτοπροσώπως στην Croisette.

Και λέμε κατάφερε καθώς στο Ιράν του είχε απαγορευτεί να γυρίσει ταινίες για 15 χρόνια. Βέβαια συνέχισε να γυρίζει ταινίες, αλλά δεν είχε καταφέρει να παραστεί στο φεστιβάλ για πάνω από δύο δεκαετίες.

REUTERS / Stephane Mahe

Για την βράβευση του κατατρεγμένου από το καθεστώς στο Ιράν σκηνοθέτη, η απόφαση ήταν «και πολιτική αλλά και απόφαση καρδιάς», όπως το έθεσε η πρόεδρος της κριτικής επιτροπής Ζιλιέτ Μπινός.

«Είναι πολύ ανθρώπινη και πολιτική ταυτόχρονα, επειδή προέρχεται από μια περίπλοκη χώρα, από πολιτική άποψη... Η ταινία πηγάζει από ένα αίσθημα αντίστασης, επιβίωσης, κάτι που είναι απολύτως απαραίτητο σήμερα. Έτσι, σκεφτήκαμε ότι ήταν σημαντικό να δώσουμε σε αυτήν την ταινία το ύψιστο βραβείο», εξήγησε.

Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί πως το 2010, ο Παναχί επρόκειτο να συμμετάσχει στην κριτική επιτροπή του διαγωνιστικού τμήματος των Καννών, αλλά δεν κατάφερε να ταξιδέψει στη Γαλλία λόγω της κάθειρξής του στο Ιράν. Το Φεστιβάλ κράτησε κενή τη θέση του. Την ίδια χρονιά η Ζιλιέτ Μπινός βραβεύτηκε για την ερμηνεία της κρατώντας ένα πλακάτ με το όνομα του σκηνοθέτη.

«Ένα Απλό Ατύχημα»

Η ταινία, που είναι προϊόν έμπνευσης από τα χρόνια που πέρασε στη φυλακή ο Παναχί, ήταν η πρώτη που γύρισε ο σκηνοθέτης μετά την αποφυλάκισή του το 2023.  Έτσι το «Ένα Απλό Ατύχημα» θεωρείται η πιο προσωπικό του ταινία μέχρι σήμερα. Στο κέντρο της είναι πέντε πρώην πολιτικούς κρατούμενους που απαγάγουν έναν άνδρα που πιστεύουν ότι ήταν ο βασανιστής τους όταν βρίσκονταν στη φυλακή. Ωστόσο, τους διακατέχουν αμφιβολίες, και ως προς το εάν είναι όντως αυτός και ως προς το τι να κάνουν μαζί του.

REUTERS / Benoit Tessier

Παραλαμβάνοντας τον Χρυσό Φοίνικα ο Παναχί δήλωσε μεταξύ άλλων: «Πιστεύω ότι είναι η πιο κατάλληλη στιγμή να ζητήσω κάτι από όλους τους Ιρανούς - που βρίσκονται στη χώρα ή έχουν καταφύγει κάπου αλλού στον κόσμο: να αφήσουμε τις διαφορές μας και να ελευθερώσουμε τη χώρα μας. Να μην αφήσουμε κανένα να μας πει τι πρέπει να κάνουμε, τι πρέπει να λέμε. Το σινεμά είναι μια κοινότητα. Κανείς δεν έχει δικαίωμα να μας πει τι μπορούμε να κάνουμε και τι όχι».

Εκτός από το φετινό Χρυσό Φοίνικα, ο Παναχί είχε κερδίσει το 2015 τη Χρυσή Άρκτο στο Φεστιβάλ του Βερολίνου για την ταινία «Taxi» και το Χρυσό Λέοντα το 2000 στη Φεστιβάλ της Βενετίας για την ταινία «Ο Κύκλος».

Η φετινή βράβευση είναι αξιοσημείωτη για άλλο ένα λόγο, πρόκειται για την έκτη συνεχόμενη νίκη στις Κάννες για το αμερικανικό στούντιο Neon, μετά τις «χρυσές» ταινίες «Anora», «Ανατομία μιας πτώσης», «Τρίγωνο της θλίψης», «Titane» και «Παράσιτα» – η πρώτη και η τελευταία εκ των οποίων σάρωσαν και στα βραβεία Όσκαρ.

REUTERS / Benoit Tessier

Όσον αφορά τα υπόλοιπα βραβεία, το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής απονεμήθηκε στην ταινία «Sentimental Value», με πρωταγωνιστή τον Στέλαν Σκάρσγκαρντ, του Γιοακίμ Τρίερ, ενώ το Βραβείο της Επιτροπής μοιράστηκαν από κοινού οι ταινίες «Sirât» του Ολιβερ Λάσε και «Ο Ηχος της Πτώσης» της Μάσα Σιλίνσκι.

Το βραβείο Καλύτερου Ηθοποιού απονεμήθηκε στον Βάγκνερ Μούρα για την ταινία «Ο Μυστικός Πράκτορας» του Κλέμπερ Μεντόνσα Φίλιου, ο οποίος κέρδισε επίσης το βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας. Η Νάντια Μελιτί κέρδισε το βραβείο Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας για την ταινία «Η Μικρή Αδερφή».

Η ταινία «Resurrection» του Μπι Γκαν τιμήθηκε με το Ειδικό Βραβείο, ενώ το βραβείο Καλύτερου Σεναρίου απονεμήθηκε στους αδερδρούς Ζαν-Πιερ και Λικ Νταρντέν για την ταινία «Νέες Μητέρες».

Η ελληνικής παραγωγής ταινίας «I'm Glad You're Dead Now» του Ταουφίκ Μπαρχό έφυγε με τον Χρυσό Φοίνικα Μικρού Μήκους ενώ τη Χρυσή Κάμερα (για ταινία πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη) κέρδισε η ταινία «The President's Cake» του Χασάν Χαντί. Πρόκειται για το πρώτο βραβείο που απονέμεται σε ιρακινή ταινία στις Κάννες.

REUTERS / Stephane Mahe

Η φετινή διοργάνωση σημαδεύτηκε από διάφορα γεγονότα. Αρχικά κατά την έναρξή του έγινε γνωστή η καταδίκη του Ζεράρ Ντεπαρντιέ για σεξουαλική επίθεση σε δύο γυναίκες, κατά τη διάρκεια γυρισμάτων της ταινίας «Πράσινα Παραθυρόφυλλα» το 2021.

Παράλληλα, σχεδόν κάθε μέρα εκτοξευόταν «βέλη» κατά του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και το σχέδιό του να επιβάλλει δασμούς στις ταινίες που δεν γυρίζονται στις ΗΠΑ. Ξεχώρισαν οι δηλώσεις των Γουές Άντερσον, Ρόμπερτ Ντε Νίρο και Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ.

Και φυσικά φέτος δεν έλειψε ούτε το σούσουρο. Πρώτα πρώτα με τον ενδυματολογικό κώδικα που επέβαλε η διοργάνωση απαγορεύοντας το γυμνό και τα φορέματα με μεγάλη ουρά και όγκο. Αρκετό ντόρο προκάλεσαν επίσης η διοργάνωση ενός αμφιλεγόμενου γκαλά προς τιμήν του Κέβιν Σπέισι, ο τραυματισμός μέρους της παραγωγής LesPros Entertainment που συνόδευε το καστ της ιαπωνικής ταινίας «Brand New Landscape» από πτώση φοίνικα και το μπλόκο στον ηθοποιό Τεό Ναβαρό-Μισί εν μέσω κατηγοριών για βιασμό και σεξουαλική επίθεση.

Αρκετά επεισοδιακή ήταν όμως και η τελευταία ημέρα του Φεστιβάλ καθώς οι προβολές διακόπηκαν λόγω μπλακάουτ στη νότια Γαλλία. Η διακοπή ρεύματος, την οποία οι αρχές απέδωσαν σε σαμποτάζ, σταμάτησε τις προβολές για πέντε ώρες, ωστόσο, η τελετή λήξης πραγματοποιήθηκε χωρίς προβλήματα χάρη στις εφεδρικές γεννήτριες.